Koruyucu Aile Başvurusu Nasıl Yapılır?
Koruyucu aile olmak için başvuru yapan kişiler, kimsesi olmayan ya da ailesi tarafından terk edilmiş çocuklara bakmakla yükümlü olan aile olmak isteyen kişilerdir. Hoşgörülü, sabırlı, esneklik gösterebilen, güvenli ve şefkatli bir ortam sağlayabilen, sevgisi ile bir çocuğun hayatında fark yaratmak isteyen ve mevzuatta belirtilen şartları taşıyan, Kurumla iş birliği içinde çocuk yararına hizmet vermeye kendini hazır hisseden herkes koruyucu aile olabilir.
Evli ya da bekâr, çocuklu ya da çocuksuz herkes Koruyucu aile olmak üzere ikamet ettiği ilde bulunan il müdürlüğüne başvurabilir. Eşlerin birlikte başvurmaları önemli bir husustur. Özellikle çocuğun yakın çevresinde olan akrabalar, komşular ya da aile dostları tercih edilir ve öncelikli sıraya alınır. Akrabaların koruyucu aile olmak istemesi halinde yapılacak sosyal inceleme sonucuna göre yaş ve eğitim koşulları değerlendirilerek bir karara varılır.
Koruyucu aile adaylarının yaşı değerlendirilirken, eşler arasındaki yaş farkının on yaş veya daha az olması halinde yaşı küçük olan eşin yaşı, bunun haricindeki durumlarda eşlerin yaş ortalaması esas alınır. Adayların başvuru ve çocuğun yanlarına yerleştirildiği tarih itibarıyla belirlenen yaş aralığında bulunmaları, çocuğun yaş dönemine uygun davranış gösterebilme becerisi ve çocukla aralarında birebir ebeveyn-çocuk ilişkisi sağlanması esasları göz önünde bulundurulur.
Koruyucu aile başvurusu esnasında dikkat edilen hususları sağladığını düşünmekte olan kişiler koruyucu aile başvurusunda bulunabilir. Koruyucu aile başvurusu şu şekilde yapılabilir:
- Koruyucu aile olmak isteyen kişilerin, ikamet ettikleri bölgede yer almakta olan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne başvurması,
- ailevecalisma.gov.tr internet sitesi üzerinden başvuruda bulunulması,
- E-devlet üzerinden koruyucu aile başvurusunda bulunulması.
Koruyucu Aile Olmak İçin Şartlar Nelerdir?
Koruyucu aile olma şartları, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan birtakım gereksinimlerdir. Koruyucu aile olmak isteyen herkes koruyucu aile olamaz. Koruyucu aile olmak için çocuğun bakımını yerine getirebilecek, maddi gücü yerinde olan, psikolojisi yerinde olan kişiler tercih edilir. Aksi durumdaki kişilere koruyucu aile olma izni verilmez. Burada öncelik çocuğun sağlıklı ve iyi bir psikolojide yetişeceği bir ailenin yanında olmasıdır. Koruyucu aile olmak için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlar şu şekilde sıralanabilir:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
- Sürekli olarak Türkiye’de ikamet etmek,
- 25 ve 65 yaşları arasında olmak,
- En az ilkokul mezunu olmak,
- Düzenli bir gelire sahip olmak,
- Koruyucu aile olunacak çocuğun gerçek anne ya da babası olmamak.
Belirtilmiş olan şartları taşıyan kişiler, koruyucu aile başvurusunda bulunabilir. Gerekli incelemeler yapıldıktan sonra kişinin koruyucu aile başvurusu değerlendirmeye alınır. Onaylandığı takdirde gerekli işlemler sağlanır.
Koruyucu Aile Kapsamında Verilen Devlet Destekleri Nelerdir?
Koruyucu ailelere verilen devlet destekleri vardır. Bu destekler, koruyucu ailenin çocuğa bakımını kolaylaştırmak ve konforunu arttırmasını sağlamak amacı ile verilen maddi ya da manevi yardımlardır. Koruyucu aile kapsamında verilen bazı destekler şu şekilde sıralanabilir:
- Koruyucu aile sözleşmesi devam eden koruyucu ailelerden, eşine veya bir yakınına bağlı olmaksızın emekliliğine esas sosyal güvencesi olmayan eşlerden birinin bir asgari ücret tutarı üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamında isteğe bağlı sigortasını yaptırması ve ödeme belgesinin ibrazı halinde primleri aylık ödemelere ilave edilerek Bakanlıkça gönderilen ödenekten karşılanır.
- Geçici koruyucu aile modelinde ay içinde beş çocuktan fazla yerleştirme yapılması halinde çocuk başına ödemeye ilave olarak ek gösterge dahil en yüksek Devlet memuru aylığının yüzde otuzu eklenerek ödeme yapılır. Ayrıca, ihtiyaç halinde çocukların mama, bez, giyim ve okul malzeme masraflarının karşılanması amacıyla kuruluşta kalan çocuklar için ilgili mevzuatta belirlenen yıllık giyim kuşam tablosunda yer alan istihkaklara uygun olarak her çocuk için peşin ödeme yapılır.
- Koruyucu aileler ve korudukları çocuklar için gerektiğinde üniversitelerin ilgili bölümlerindeki uzman kişilerden psikolojik ve psikiyatrik danışmanlık hizmeti sağlanır.
- Öğrenim amacıyla bir başka ile gitmesi gereken çocuklar açısından hizmetin sonlandırılmasını gerektirecek bir durum belirlenmemesi halinde, aylık bakım ödemesi koruyucu ailenin, koruyucu aile hizmetine ilişkin kütük kaydının bulunduğu il müdürlüğünce ödenmeye devam edilir; Ayrıca çocuğun devlet yurtlarından yararlanması durumu öncelikle değerlendirilir.
- Başka illere öğrenim amacı ile gitmesi gereken çocukların ulaşım giderleri, bir günlük konaklama bedeli ile çocuğun okula kaydı ve kalacağı yere yerleştirilmesi ile ilgili olarak yardımcı olmak üzere giden koruyucu anne ve babanın da ulaşım ve bir günlük konaklama giderleri ödenir.
- Çocukların gelişim ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanması veya bir meslek edinmek üzere kamu ya da özel kuruluşlar tarafından açılan kurslara katılacakların ücretsiz kontenjanlardan yararlanma durumları değerlendirilir. Bu imkândan yararlanamayanların kurs süresince kurs bedelleri, eğitim ve öğretimlerine ilişkin etüt, kurs, yaz okulu, harç, sınav ve kayıt ücretleri ile bunlara ilişkin her türlü araç gereç ve malzeme giderleri karşılanır.
- Tam gün öğrenim görüp de yemeklerini evde yeme olanağı bulamayan çocuklara, öğrenim süresince harçlıkları iki kat artırılarak ödenir.
- Koruyucu aile hizmeti kapsamındaki, okula devam eden veya öğrenimini sürdüremeyen çocuklara, kuruluş bakımındaki çocuklara verilen miktarlar üzerinden harçlık ödenir. Koruyucu aile yanında bakılan çocukların kişisel gelişimleri için gerekli olan harçlık, koruyucu aile tarafından çocuğa verilir. Çocuğa verilen harçlığın, kuruluş bakımındaki çocuklara verilen harçlıkla aynı olması gerekir.
- Servis ile okullarına gitmek zorunda olan çocukların okul servis ücretleri ile engelli çocukların servis ücretleri ve 4-5 yaş grubu kreş çağı veya anaokulu çocuklarının servis ücretleri, servis bulunmaması halinde ulaşım giderleri karşılığı otobüs bilet ücreti ödenir, servis bulunmaması halinde gidiş gelişlerdeki ulaştırma giderleri karşılığı otobüs bilet ücretleri ödenir.
- Nisan ve Ekim aylarında çocukların yıllık giyim masrafları yapılır.
Akrabalar Koruyucu Aile Olabilir Mi?
Akrabaların koruyucu aile olması çocuğun öyküsüne göre değişiklik göstermekte olan bir durumdur. Burada çocuğun devlet korumasına alınmasına sebep olan koşullara bakmak doğru olacaktır. Çocuk devlet koruması alınırken yapılan incelemeler neticesinde, akrabalarının ona bakım vermesi çocuğun ihmal veya istismarına yol açmayacaksa ve akrabalardan çocuğa bakmaya gönüllü bireyler varsa, uzmanlar koruyucu aile olmalarına yönelik teşvik edebilir veya akrabaların kendisi koruyucu aile olmak için başvuruda bulunabilirler.
Koruyucu Aile Olunacak Çocuğun Yaşı Ve Cinsiyeti Seçilebilir Mi?
Koruyucu aile olunacak çocuğun seçilmesi mümkün olan bir durumdur. Koruyucu aile adayları, başvuru esnasında koruyucu ailesi olmak istediği çocuğun yaş ve cinsiyet niteliklerini belirtebilir ama süreç içerişinde yapılan görüşmeler neticesinde, sosyal hizmet uzmanları ailenin dinamiklerine uygun çocuk niteliği hakkında değerlendirme ve tavsiyede bulunurlar, aileler bu konuda esneklik sağlayabilir.
Hangi Çocuklar Koruyucu Aileye Yerleştirilebilir?
Koruyucu aileye verilebilecek çocuklar biyolojik anne ve babası hayatta olan ancak onların yanında kalması uygun olmayan, biyolojik aile ile hukuki bağı devam ettiği için evlat edindirilmesi de mümkün olmayan, devlet koruması altında olan çocuklardır.
Koruyucu Aile, Çocuğu Evlat Edinebilir Mi?
Koruyucu aile çocuğu evlat edinmek isterse koruyucu ailedeki çocuğun biyolojik ailesi rıza verirse, çocuk evlat edinme statüsüne geçer. Koruyucu ailesi ile 1 yıldan uzun süredir birliktelerse, koruyucu ailenin evlat edinme isteği varsa, çocuk, evlat edinme sırasındaki ailelerle eşleştirilmez. Eşleştirmede koruyucu aileye öncelik verilir. Çocuğun 3-5 yıl gibi uzun sürelerle görülmeye gelinmemesi, biyolojik aile ile sağlıklı bir iletişim ortamının bulunmaması halinde koruyucu aile dilekçe ile kuruma statü değişikliği talebinde bulunabilir.