Ölüm aylığı yardımı, iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle vefat eden sigortalının geride kalan hak sahiplerine iş kazası sigortası veya meslek hastalığı sigortası tarafından sağlanan yardımlardan biridir. Ölüm aylığından yararlanmak için belirli şartların sağlanması gerekir. Sigortalının hak sahipleri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda geçen maddeye göre eş, çocuk, anne ve babaya ölüm aylığı hak görülüp verilmektedir.
Ölüm Aylığı Alma Şartları Nelerdir?
Ölüm ödeneğine hak kazanma koşulları şunlardır:
- En az 1800 gün süreyle malullük, yaşlılık ve ölüm primi bildirmiş veya
- 4/1-(a) Çeşitli borçlanma süreleri hariç olmak üzere en az 5 yıl sigortalı olan sigortalının 900 günlük hastalık, malullük, emeklilik ve ölüm sigortası primlerini beyan etmiş olması
- Malullük, resmi malullük veya aylığı alanlar ile malullük, resmi malullük veya aylığı alıp formalitelerden geçmemiş olanlar,
- Malullük, iş göremezlik veya emekli maaşı, sigortalının işe başlamasıyla sona erer.
- Sadece 4/1-(a) sigortalının ölüm yardımı alabilmesi için muhtelif borçlanma dönemleri hariç en az 5 yıl sigortalı olması ve toplam 900 gün hastalık, yaşlılık ve rapor edilen ölüm sigortası primlerinin bulunması; sigortacıların veya lehtarların borçlanmaları bu koşulların oluşumu dışındadır.
Ölüm Aylığı Başvuru Evrakları Nelerdir?
Ölüm yardımı başvurusunda sunulması gereken belgeler şunlardır:
- Ölüm yardımı dilekçesi,
- Sertifikalı nüfus kayıt örnekleri,
- Veraset bildirimi,
- 2 adet vesikalık fotoğraf,
- Kimlik fotokopisi,
- Hak sahibinin beyan ve taahhütnameleri,
- Eş ve çocukları arasında çalışan varsa her biri için gelir belgesi,
- Kişinin sigortasız olduğuna dair e-devletten alınan belgeler,
- Çocuk Eğitimi Sertifikası,
- Ziraat banka hesap numarası,
- Engelli Çocuklar için Tıp Konseyi Raporu.
Ölüm Aylığı Oranları Ne Düzeyde?
Vefat tazminatı miktarı, ölen sigortalının eşine, çocuklarına, anne ve babasına göre değişmektedir. Bu farklı oranlar, çocuk sayısına, eşin çalışıp çalışmamasına ve yeniden evlenip evlenmemesine bağlıdır. Oranlar ise şu şekilde sıralanabilir;
- Dul sigortalının maaşının %50’si,
- Çocuğu olmayan ve çalışan dulların maaşlarının %50’si,
- Çocuğu olmayan ve çalışmayan eşin maaşının %75’i,
- Ölen sigortalının anne ve babasına ödeme yapılabilmesi için pek çok husus değerlendirilmektedir. Buna göre anne babaya ödeme yapmanın ilk şartı en az 65 yaşında olmak. 65 yaş üstü ebeveynler, ölen çocuklarından geride kalanlar ödeneği almak için herhangi bir kurumdan maaş alamaz veya çalışamazlar. Bu koşullar sağlandığında ücretlerin %25’i ebeveynlere atfedilebilir.
- Örneğin, ölen kişinin aylığı 1500 TL ise eşin hakkı %75, ölüm yardımı aylığı 1125 TL, %50 ise ölüm aylığı için 750 TL ödenir. Ölen kişinin çocukları %25 hak sahibi ise vefat ödeneği 375 lira olacaktır. Dul ve çalışmayan çocuklar varsa maaşın %60’ı eşe, %30’u çocuklara ödenir,
- Dul ve çalışmayan iki çocuk olması durumunda, maaşın %50’si eşe, %25’i ise her çocuk için ödenir.
- Ölen sigortalının evlenmemiş her kızının ölen babası tarafından dul kız çocuklarına ödenen ücretler dahil olmak üzere ücretin %25’i,
Ölen sigortalının sadece bir kızı varsa, maaşın %50’si ödenir. Bunun dışında ölüm aylığı başvurusu, https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-olum-yardimi-ve-dul-yetim-ayligi-talebi linkinde bulunan başvuru formu ile yapılmaktadır.
Kimlerin Ölüm Aylığı Asla Kesilmez
Engelli çocukların evlenmeleri ya da erkek çocukların evlenmesi ölüm yardımının kesilmesine neden olmaz. Dul kalmış eşin hiç evlenmemesi ölüm yardımının kesilmesine neden olmaz.
Ölüm Aylığı Hangi Durumlarda Kesilmektedir
• Vefat eden kişinin dul eşi evlendiğinde,
• Ölen kişinin erkek ya da kız çocukları işe başladığı zaman,
• Eğitimine devam etmeyen erkek çocukları 18 yaşını doldurduğunda,
• Erkek çocuk yüksek öğrenime devam ediyorsa 25 yaşından sonra,
• Kız çocukları evlenince,
• Vefat eden kişinin engelli çocuğunun sağlık raporunun yüzde 60 altına düşmesi,
• Dört yıllık bir üniversiteyi 7 yılda bitirmeyen kişilerin aylığı yaşına bakılmadan kesilir.
Ölüm Aylığı Hesaplaması
Vefat eden sigortalı ise eşine yüzde 50 ölüm aylığı bağlanır. Eğer ölen sigortalı çalışan kişinin çocuğu yoksa eşine yüzde 75 oranda aylık bağlanır. Bir çocuk varsa, çocuğa ölüm aylığı yüzde 25 oranında bağlanır. Çocukların her birine bağlanacak aylık oran yüzde 25’tir. Anne ve babanın ölümü durumunda çocuklara yüzde 50 oranında ölüm aylığı ödenir. Ayrıca ölen sigortalının emekli maaşının yüzde 90’ını aşmayacak şekilde yakınlarına maaş bağlanır ve bu maaş da eşe 2, çocuklara 1 hisse olarak pay edilir.
Ayrıca Yardım Kapsam Dışına Çıktı Ne Demek adlı yazımıza da göz gezdirebilirsiniz.