Kahramanmaraş merkez üssü olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremin ardından ortaya mali tablolar konmaya başladı. Toplamda 13,5 milyon vatandaşı etkileyen ve ciddi hasarlar yaratan depremler, 6 Şubat 2023 Pazartesi günü 9 saat arayla gerçekleşmişti. Devam eden artçı sarsıntılar hasarı büyütürken, 11 ili etkileyen depremin mali tablosu da ortaya çıkmaya başladı.
Deprem sonrasında herkes uzmanlık alanınca konuya yaklaşırken; finans kuruluşları da konuya mali hesap üzerinden baktı. Hasar tespitlerinin devam ettiği 11 ilde ilk rakamlardan yola çıkan Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ya da bilinen adıyla TÜRKONFED, ilk rakamı veren kuruluş olmuştu. TÜRKONFED’in rakamından sonra Dünya Bankası’nın Türkiye için hazırladığı bir rapor yeniden gündeme geldi. İşte detaylar…
1999 DEPREMİNİN HASARI 5 MİLYAR DOLARDI
Bilindiği üzere Türkiye, 17 Ağustos 1999 tarihinde bir başka büyük deprem ile sarsılmıştı. Can kaybının resmi rakamlara göre 17 bini aştığı depremden sonra yapılan mali hesaplar ortaya konmuştu. O zaman için sadece birkaç ilde etkili olan deprem, bölgenin sanayi bölgesi de olmasından kaynaklı olarak 5 milyar dolarlık bir masraf ortaya çıkarmıştı.
TÜRKONFED 84 MİLYAR DOLAR DEDİ
1999 depremiyle büyüklük açısından oldukça benzeyen Kahramanmaraş depremlerinin gerek iki ayrı deprem olması gerekse 13,5 milyon vatandaş ile 11 ili etkilemesi yıkımı da masrafı da artıran detaylar oldu. Bölgenin tarım ve hayvancılıktaki önemine değinen bir rapor hazırlayan TÜRKONFED, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hasar tespitlerinden yola çıkarak depremin maliyetini 84 milyar dolar olarak hesapladı.
DÜNYA BANKASI’NIN RAPORU ORTAYA ÇIKTI
TÜRKONFED’in araştırmasının ardından uzmanlar, 2021 yılının Aralık ayında hazırlanan Dünya Bankası raporuna dikkat çekmeye başladı. Zira raporda Türkiye’deki eski yapıları inceleyen Dünya Bankası, ‘dayanıksız’ olarak nitelendirdiği 2000 öncesi yapıların üzerinde çalıştı. Bu yapıların tamamının yenilenmesi için bir maliyet tablosu ortaya koyan Dünya Bankası, raporda bu hesaba da yer verdi.
TÜRKİYE’Yİ YENİLEMEK 465 MİLYARA MAL OLACAK
Yapıların depreme ve diğer afetlere dayanıklı hale getirilmesi için güçlendirilmesi ya da yeniden inşa edilmesi gerektiğine dikkat çeken açıklamalarda bulunan Dünya Bankası, Türkiye’de tespit ettiği 6,7 milyon binanın yalnızca yüzde 4’ünün yenilenmiş olduğunu bildirdi. Aynı raporda tüm Türkiye’de yapılacak olan yenilenme çalışmalarının hesabını gerçekleştiren Dünya Bankası, maliyeti 465 milyar dolar olarak buldu.